Belçika-2017: Tras və statistika

Belçikada yerləşən Spa Frankorşam trası ilk dəfə 1921-ci ildə yarış qəbul edib, trasın əsasını La Meuse qəzetinin redaktoru Jül de Tyer və ölkənin Kral Avtomobil Klubunun idman şöbəsinin başçısı Henri van Ofem qoymuşdular.

Onlar üç yaşayış məntəqəsini birləşdirən yerli yollardan yarış trası kimi istifadə etməyi qərara almışdılar, nəticədə çox sürətli yarış trası alınmışdı. Demək olar ki, bu tras “təbii yolla” alınmışdı, tras həm sürücülərin, həm də tamaşaçıların xoşuna gəldi və tezliklə müxtəlif seriya və siniflərin yarışlarını qəbul etməyə başladı. 1924-cü ildə bu trasda ilk dəfə olaraq “Frankorşamın 24 saatı” sutkalıq yarışı, bir il sonra isə ilk Qran Pri keçirilmişdi. Starta cəmi yeddi maşın çıxmışdı, qələbəni isə Alfa Romeo-dan Antonio Askari (gələcək ikiqat dünya çempionunun atası) bayram etmişdi.

İlk “süni” döngə (Raidillon – “yolun çətin hissəsi”) trasın konfiqurasiyasına 1938-ci ildə əlavə olunub. Bu döngə ilə trası daha gərgin və sürətli etmək planlaşdırılırdı, o zaman Almaniyanın məşhur Nürburqrinq trası ilə rəqabət gedirdi. Müharibə zamanı trasda yarış keçirilməyib, 1947-ci ildən isə yenidən iş qızışıb. 1950-ci ildən isə tras Formula1 təqvimində yerini alıb. İlk iyirmi ildə trasın uzunluğu 14 km-dən uzun idi!

Yüksək sürətlər və döngələr Spada təhlükəsizlik məsələlərini həmişə önə çəkirdi. 1960-cı ildə iki sürücü (Mayk Teylor və Stirlinq Moss) sərbəst yürüşlərdə ağır zədə aldılar, iki sürücü isə (Kris Bristou və Alan Steysi) yarışda həlak oldular. 1966-cı ildə ciddi kütləvi qəzadan sonra (starta çıxmış 15 maşından 8 maşın qəzaya düşmüşdü) çiyin və qabırğasını sındırmış Ceki Stüart bu trasda təhlükəsizliyi artırmaq kompaniyasına başladı. Daha sonra bu kompaniyaya Qran Pri sürücülərinin Assosiasiyası da qoşuldu. Düzdür, 1970-ci ildə trasın konfiqurasiyasında dəyişiklik edilsə də (şikana əlavə olunmuşdu), bu il 14 km-lik trasın son yarışı oldu.

Növbəti 13 ildə Belçika Qran Prisi iki dəfə Niveldə və 10 dəfə Zolderdə keçirildi.

Spada isə 1979-cu ildən başlayan yenidənqurma işləri 1983-cü ildə başa çatdı: trasın uzunluğu iki dəfədən çox qısaldıldı və konfiqurasiyası tam dəyişdirildi. Həmin il yarış köhnə ad altında tamamilə yeni trasda keçirildi.

O vaxtdan trasda 3 dəfə yarış keçirilməyib: 1984-cü ildə yarış Zolderdə keçirilib, 2003-cü ildə tütün qadağasına görə yarış keçirilmədi və 2006-cı ildə təşkilatçıların maliyyə problemləri üzündən yarış baş tutmadı.

Bu illər ərzində tras bir neçə dəfə konfiqurasiyasını dəyişib, hətta start xətti yerini dəyişib, yeni döngə və şikana əmələ gəlib, trasın uzunluğu da dəyişib. Amma bütün bunlara baxmayaraq, bu tras sürücülərin sevimlisi olaraq qalmaqdadır. Trasda ancaq istedadlı sürücülər qalib gəliblər, Mixael Şumaxer burada altı qələbə qazanıb, Ayrton Senna – 5, Cim Klark və Kimi Rəykkönen – 4, Fanxio və Deymon Hill – 3, Alberto Askari, Alen Prost, Sebastyan Fettel və Lyuis Həmilton isə 2 qələbə qazanıblar. Bu trasda qalib gələn 23 sürücüdən 16 nəfəri dünya çempionu olub…

 

2017 FORMULA 1 PIRELLI BELGIAN GRAND PRIX
Tarix Tras Dövrənin uzunluğu Dövrələrin sayı Yarış məsafəsi
25-27 avqust 2017 Spa 7004 m 44 308.052 km
Rəsmi sayt

 

TRASIN XARAKTERİSTİKASI

Spa orta sürət göstəricisinə görə təqvimdə yalnız Montsaya uduzur. Adətən, cümə günü komandalar aerodinamikanın minimum zəruri konfiqurasiyası ilə məşqlərə başlayırlar və orta sektorda stabillik üçün tədricən maşını asfalta sıxırlar.

Spada mühəndislər düz yollarda sürət və yavaş döngələrdə idarəetmə arasında kompromis axtarışında üstünlüyü sürətə verirlər. Qaz pedalı döşəməyə basılmış vəziyyətdə sürücülər böyük məsafə qət etdikləri üçün Spada yanacaq sərfiyyatı da yüksəkdir. Porebriklərə hücum az olduğu üçün asılqanlar da böyük sürətlərə uyğun sazlanır, Eau Rouge və Raidillon döngələrində yüksək yüklənmələrə tab gətirmək üçün effektiv mexaniki sazlanmalar gərəkdir.

Əyləclərin yüklənməsi orta səviyyədədir, hava çox isti olmur və yalnız 3 ciddi əylənmə nöqtəsi (La Source, Les Combes və Bus Stop) var. Yarışın startında qəzaların çox olması Təhlükəsizlik Maşınının trasa çıxması ehtimalını artırır.

2016-cı ilin Belçika Qran Prisində sessiyalarda ən yaxşı nəticələr
Sessiya Hava Sürücü Komanda Zaman
1-ci sərbəst yürüşlər Günəşli. Quru Niko Rosberq Mercedes AMG 1:48.348
2-ci sərbəst yürüşlər Günəşli. Quru Maks Ferstappen Red Bull 1:48.085
3-cü sərbəst yürüşlər Günəşli. Quru Kimi Rəykkönen Ferrari 1:47.974
Sıralanma turu Günəşli. Quru Niko Rosberq Mercedes AMG 1:46.744
Yarışda sürətli dövrə Günəşli. Quru Lyuis Həmilton Mercedes AMG 1:51.583

 

TELEYAYIM

F-1.az xatırladır ki, Azərbaycanda bütün çempionatın yayım hüquq İdman Azərbaycan kanalında olduğu üçün Belçika Qran Prisini İdman Azərbaycan və ya İdman Azərbaycan HD kanallarından izləyə bilərsiniz. Hər bir sessiyanın rəsmi protokolları isə saytımızda operativ yerləşdiriləcək…

Belçika Qran Prisinin sessiyaları, Bakı vaxtılə
Tarix Sessiya Zaman TV
25 avqust 1-ci sərbəst yürüşlər 12:00
25 avqust 2-ci sərbəst yürüşlər 16:00
26 avqust 3-cü sərbəst yürüşlər 13:00
26 avqust Sıralanma turu 16:00 15:50
27 avqust Yarış 16:00 15:50

 

 

HƏFTƏSONU ÜÇÜN SÜRÜCÜLƏRİN TƏKƏR SEÇİMİ

Pirelli trasa ən yumşaq üçlüyü – UltraSoft, SuperSoft və Soft tərkiblərini gətirəcək. Yarışın gedişində SuperSoft və ya Soft-dan mütləq istifadə olunmalıdır. Keçən il sürücülər Medium və Soft tərkibləri ilə yarışı 2 və ya 3 pit-stopla başa vurmuşdular.

Sürücü Komanda Soft SuperSoft  UltraSoft
Lyuis Həmilton Mercedes AMG 4 3 6
Valtteri Bottas Mercedes AMG 3 4 6
Daniel Rikkardo Red Bull 1 3 9
Maks Ferstappen Red Bull 1 3 9
Sebastyan Fettel Ferrari 3 3 7
Kimi Rəykkönen Ferrari 3 3 7
Serxio Peres Force İndia 3 4 6
Esteban Okon Force İndia 3 4 6
Felipe Massa Williams 1 5 7
Ləns Stroll Williams 1 5 7
Fernando Alonso McLaren 2 2 9
Stoffel Vandorn McLaren 1 3 9
Karlos Sayns Toro Rosso 2 3 8
Daniil Kvyat Toro Rosso 2 3 8
Roman Qrojan Haas 3 4 6
Kevin Maqnussen Haas 4 3 6
Niko Hülkenberq Renault 2 3 8
Colion Palmer Renault 2 3 8
Paskal Verlyayn Sauber 3 3 7
Markus Eriksson Sauber 2 4 7

 

STATİSTİKA

Hazırkı pilotların Belçika Qran Prisində nəticələri
Pilot QP Xallar Poul Podium Qələbə
S.Fettel 10 96 1 4 2
L.Həmilton 10 91 3 5 2
K.Rəykkönen 12 75 1 5 4
F.Massa 12 64 2 1
F.Alonso 13 61 3
D.Rikkardo 6 46 2 1
N.Hülkenberq 7 25
S.Peres 6 24
V.Bottas 5 21 1
R.Qrojan 6 19 1
D.Kvyat 3 14
M.Ferstappen 2 4
M.Eriksson 3 1
K.Sayns 2
K.Maqnussen 2
P.Verlyayn 1
C.Palmer 1
E.Okon 1
S.Vandorn
L.Stroll

 

Belçika Qran Prisinin qalibləri
Tarix Tras Poul Qələbə
28.08.2016 Spa N.Rosberq Mercedes AMG N.Rosberq Mercedes AMG
23.08.2015 Spa L.Həmilton Mercedes AMG L.Həmilton Mercedes AMG
24.08.2014 Spa N.Rosberq Mercedes AMG D.Rikkardo Red Bull
25.08.2013 Spa L.Həmilton Mercedes AMG S.Fettel Red Bull
02.09.2012 Spa C.Batton McLaren C.Batton McLaren
28.08.2011 Spa S.Fettel Red Bull S.Fettel Red Bull
29.08.2010 Spa M.Uebber Red Bull L.Həmilton McLaren
30.08.2009 Spa C.Fizikella Force İndia K.Rəykkönen Ferrari
07.09.2008 Spa L.Həmilton McLaren F.Massa Ferrari
16.09.2007 Spa K.Rəykkönen Ferrari K.Rəykkönen Ferrari
11.09.2005 Spa X.Mantoyya McLaren K.Rəykkönen McLaren
29.08.2004 Spa Y.Trulli Renault K.Rəykkönen McLaren
01.09.2002 Spa M.Şumaxer Ferrari M.Şumaxer Ferrari
02.09.2001 Spa X.Mantoyya Williams M.Şumaxer Ferrari
27.08.2000 Spa M.Həkkinen McLaren M.Həkkinen McLaren
29.08.1999 Spa M.Həkkinen McLaren D.Kulthard McLaren
30.08.1998 Spa M.Həkkinen McLaren D.Hill Jordan
24.08.1997 Spa J.Vilnöv Williams M.Şumaxer Ferrari
25.08.1996 Spa J.Vilnöv Williams M.Şumaxer Ferrari
27.08.1995 Spa G.Berger Ferrari M.Şumaxer Benetton
28.08.1994 Spa R.Barrikello Jordan D.Hill Williams
29.08.1993 Spa A.Prost Williams D.Hill Williams
30.08.1992 Spa N.Mənsell Williams M.Şumaxer Benetton
25.08.1991 Spa A.Senna McLaren A.Senna McLaren
26.08.1990 Spa A.Senna McLaren A.Senna McLaren
27.08.1989 Spa A.Senna McLaren A.Senna McLaren
28.08.1988 Spa A.Senna McLaren A.Senna McLaren
17.05.1987 Spa N.Mənsell Williams A.Prost McLaren
25.05.1986 Spa N.Pike Williams N.Mənsell Williams
15.09.1985 Spa A.Prost McLaren A.Senna Lotus
22.05.1983 Spa A.Prost Renault A.Prost Renault
, ,

Bir cavab yazın

Sizin e-poçt ünvanınız dərc edilməyəcəkdir. Gərəkli sahələr * ilə işarələnmişdir

*

*

*